การใช้ชีวิตของคนเรานั้น การมีความสุขที่แท้จริงไม่ใช่ว่าการที่เรามีสิ่งอื่นๆมากกว่าคนอื่น แต่ความสุขที่แท้จริงนั่นคือ
การที่เรารู้ว่าสิ่งนี้แหละทำให้เรามีความสุข สิ่งนี้แหละทำให้เรา อ ย า ก มีชีวิตใน ทุ ก ๆ วัน
ณ ครั้งพุทธกาล…พ ร ะ พุ ท ธ เ จ้ า ได้เสด็จประทับอยู่ ณ กลางป่าแห่งหนึ่ง ช่วงปลายฝนต้นหนาวและได้มีชายคนหนึ่งที่มีอาชีพเป็นคนเลี้ยงวัว ได้มาพบกับ พ ร ะ พุ ท ธ เ จ้ า
ซึ่งไม่ทราบว่าเป็น พ ร ะ พุทธองค์ ตนจึงได้เข้าไปถามว่า ขอ โ ท ษ ขอรับท่านเป็นใคร?
พ ร ะ พุ ท ธ เ จ้ า ได้ทรงตรัสตอบชายผู้นั้นว่า…‘เราตถาคต‘
นายโคบาล ต ก ใจ บอกว่า…พ ร ะ องค์นั่งอยู่กลางป่าได้ อ ย่ า ง ไร พ ร ะ องค์มีความสุขหรือไม่
พ ร ะ พุทธองค์จึงทรงตัดต่อชายผู้นั้นว่า “เธอรู้ไหมในบรรดาคนที่มีความสุขที่สุดในโลก นั้นฉันเป็นหนึ่งในนั้น”
นายโคบาลได้ยิน พ ร ะ ดำรัสเช่นนั้น ถึงกับตัวชาและมีความปิติ ด้วยอำนาจของ พ ร ะ พุทธองค์
พ ร ะ พุทธองค์ ตรัสถามต่อว่า…“เธอกำลัง ทำอะไร?”
นายโคบาลตอบว่า…‘หม่อมฉัน ตามหาวัวขอรับ’
พ ร ะ พุทธองค์ ตรัสถามต่อว่า…‘วัว กี่ ตัว?’
นายโคบาลตอบว่า…‘๑๖ ตัว ขอรับ’
พุทธองค์ได้ทรงตรัสถามต่อว่า แล้วตอนนี้วัวอยู่ไหน..
นายโคบาลตอบว่า…‘วัวหายทั้งหมดเลยขอรับ’
พ ร ะ พุทธองค์ ตรัสถามต่อว่า ‘เธอคิดว่าฉันมีวัวไหม?’
นายโคบาลตอบว่า ‘ไม่มีขอรับ’
พ ร ะ พุทธองค์ ตรัสถามต่อว่า ‘คนไม่มีวัว อ ย่ า ง ฉัน มีโอกาส ทุ ก ข์ เพราะไม่มีวัวไหม?’
นายโคบาลตอบว่า…‘ไม่มีขอรับ’
พ ร ะ พุทธองค์ ตรัสถามต่อว่า…‘เห็นไหมว่า คนมีวัว ทุ ก ข์ เพราะวัว คนไม่มีวัว ก็ไม่ ทุ ก ข์ ’
พ ร ะ พุ ท ธ เ จ้ า ตรัสถามต่อ…ในเมืองนี้ ใครมีอำนาจ มี เ งิ น ท อ ง มากที่สุด?
นายโคบาลตอบว่า…‘ พ ระ เจ้าพิม พิ ส า ร ขอรับ’
พ ร ะ พุ ท ธ เ จ้ า ตรัสถามต่อ…‘พ ร ะ เจ้าพิมพิ ส า ร มีอำนาจ เ งิ น ท อ ง ที่สุดในเมือง มานั่งเล่นกลางป่า อ ย่ า ง ฉันได้ไหม?’
นายโคบาลตอบว่า…‘ไม่ได้ ขอรับ’
พ ร ะ พุ ท ธ เ จ้ า ตรัสถามต่อ…‘ก็มีอำนาจ เ งิ น ท อ ง ขนาดนั้น ทำไมมานั่งเล่น อ ย่ า ง ฉันไม่ได้?’
นายโคบาลตอบว่า…‘ถ้า พ ร ะ เจ้าพิมพิ ส า ร ออกมานั่งเล่นชายป่า อ ย่ า ง พ ร ะ องค์ ก็จะถูกปฏิวัติได้ขอรับ’
พ ร ะ พุทธเจ้า ตรัสถามต่อ…‘เห็นไหม…ระหว่างฉันกับ พ ร ะ เจ้าพิมพิ ส า ร ใครมีความสุขกว่ากัน?’
นายโคบาลตอบว่า…‘พ ร ะ พุทธองค์ ขอรับ’
พ ร ะ พุ ท ธ ศ า ส น า และสอนว่า วิถีแห่งความสุขที่เรามีนั้นไม่ได้ขึ้นอยู่กับ “ความมี”หรือ “ความจน”แต่ขึ้นอยู่ที่เราจงยินดีในสิ่งที่เรามี และรู้จักพอดีในสิ่งที่เราได้ เพียงเท่านี้เราก็มีความสุขมากพอแล้วแล้ว
โค 16 ตัวที่ ทุ ก คนเลี้ยงไว้ มีตั้งแต่ พ ร ะ ราชา เศรษฐี ประชาราษฎร์ทั่วไป พ่อค้า ฯลฯ พ ร ะ พุ ท ธ เ จ้ า ไม่มี พ ร ะ ปัจเจกพุทธเจ้าไม่มี พ ร ะ อรหันต์ไม่มี
พ ร ะ อนาคา พ ร ะ สกิทาคา พ ร ะ โสดาบัน มีน้อยปุถุชนทั่วไปมีมากหนาแน่น … เรียกว่า อุปกิเลส 16
อุปกิเลส แปลว่า เป็นสิ่งธรรมชาติที่ทำให้ใจของเราเศร้าหมอง เป็นเครื่องมือที่ทำให้ใจของเราเศร้าหมองได้ นั่นหมายถึงสิ่งที่ทำให้ใจของเราเศร้าหมองนั้น
ทำให้ใจหม่นไหม้ ทำให้ไม่แจ่มใสทำให้ใจเสื่อมทราม กล่าวโดยรวมคือ เป็นสิ่งที่ทำให้จิตใจของเรานั้นสกปรก ไม่ขาวสะอาดบริสุทธิ์นั้นเอง
อุปกิเลส แสดงไว้ 16 ประการคือ
1. ความตีเสมอ
2. ความ ริ ษ ย า
3. ความตระหนี่
4. ความเจ้าเล่ห์
5. ความหัวดื้อถือรั้น
6. ความแข่งดี
7. ความถือตัว
8. ความดูหมิ่น
9. ความ มั ว เ ม า
10. ความประมาทเลินเล่อ
11. ความโอ้ อ ว ด
12. ความเพ่งเล็ง อ ย า ก ได้ไม่เลือกที่
13. ความ พ ย า บาท
14. ความโกรธ
15. ความผูก เ จ็ บ ใจ
16. ความลบหลู่บุญคุณ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก : ได้คิดก็คิดได้